Dit is het eerste praktische boek dat beschrijft hoe je speurwerk integreert in het leven van gedomesticeerde paarden. Gedrag, welzijn en de band tussen paard en mens worden hierdoor positief beïnvloed. Speurwerk is een nieuwe discipline binnen het paard-mensveld. Rachaël Draaisma reikt de lezer een breed palet van informatie aan. De lezer kan hierdoor speuractiviteiten en andere zintuiglijke verrijkingsoefeningen starten met zijn paard. Zoals het paard zelfstandig stimuli laten ontdekken uit de menselijke omgeving of hem te leren een voetstappenspoor te volgen om vermiste personen of voertassen te vinden. Ook krijgt de lezer achtergrondinformatie over de neus van het paard en de biomechanica tijdens het speuren. Draaisma geeft aan hoe speurwerk het welzijn en de ontwikkeling van het paard, zijn leervermogen, socialisatie en band met de mens verbetert. Speurwerk met paarden is makkelijk toepasbaar voor iedereen die met paarden werkt, ongeacht niveau en discipline. Het kan zowel in kleine ruimten als in grotere gebieden en op verschillende ondergronden worden gedaan. Of je nu dierenarts bent, gedragstherapeut, trainer, coach, fysiotherapeut, osteopaat of geïnteresseerde paardeneigenaar: dit boek brengt jou en je paard enorme voordelen. Rachaël Draaisma is afgestudeerd aan de Radboud Universiteit van Nijmegen. Zij heeft altijd paarden en honden in haar leven gehad en besloot in 2002 beroepsmatig met ze te werken. Draaisma behaalde verschillende diploma’s en ging fulltime werken als gedragsdeskundige en trainer. Eerst alleen met honden, later met paarden. In 2013 behaalde ze het diploma van de TR (Turid Rugaas) International Dog Trainer Education. Onder Turids mentorschap startte ze een studie naar de kalmerende signalen van paarden, waarbij videomateriaal uitvoerig werd geanalyseerd. De studie groeide en duurt nog steeds voort. Ook leidde deze studie tot de wereldwijde publicatie van Draaisma’s Engelstalige boek Language Signs and Calming Signals of Horses (in Nederland bij Bloemendal Uitgevers verschenen als Kalmerende signalen van paarden).
INHOUDSOPGAVE:
Deel 1 – Exploratie 1
1 INTRODUCTIE: EXPLORATIE 3
1.1 De Comfortkaart 4
1.2 Empowerment en exploratie 8
1.3 Voordelen van empowerment en exploratie 11
Noten 13
2 BREIN EN BIOLOGIE: HOE ZIJN DEZE VERANDERINGEN
VERKLAARBAAR? 15
2.1 Over het brein en de neurotransmitters 15
2.2 Stresshormonen 17
2.3 Exploratie en empowerment onder de biologische loep 19
2.4 Spanning nader bekeken 22
Noten 25
3 HOE IMPLEMENTEER JE EXPLORATIE IN DAGELIJKS LEVEN 27
3.1 Enriched environments 27
3.2 Keuzes 45
3.3 Wanneer laat resultaat langer op zich wachten? 49
4 HOE GEBRUIK JE EXPLORATIE BIJ HET OPLOSSEN VAN PROBLEMEN? 51
4.1 Enriched environment als assessment tool 51
4.2 Als hulpmiddel binnen een gedragsplan 53
Een praktijkcasus: verlatingsangst 55
4.3 Als middel om het paard fysiek en mentaalin balans te brengen 66
4.4 De enriched environment als opzichzelfstaande oefening 66
Deel 2 – Speurwerk met paarden 73
5 INTRODUCTIE SPEURWERK MET PAARDEN 75
5.1 Ruiken is van cruciaal belang voor het paard 75
6 ANATOMIE EN FYSIOLOGIE 77
6.1 Het eerste reuksysteem: van geur naar elektrisch signaal in de hersenen 77
6.2 De unieke kenmerken van ‘ruiken’ 86
6.3 Zijn er ook paarden die niet kunnen ruiken? 87
6.4 Wat doet het tweede reuksysteem? Het orgaan van Jacobson 88
6.5 Hoe klinkt het? 89
6.6 Wat betekent dit voor het leven van alledag? 90
Noten 93
7 BIOMECHANICA 95
7.1 Studiedoelen 95
7.2 Wat gebeurt er met het lijf tijdens het speuren? 96
7.3 De verschillen tussen speuren en grazen 102
7.4 Biomechanische voordelen voor het paard 103
7.5 Contra-indicaties in relatie tot biomechanica 107
8 ACHTERGRONDINFORMATIE 109
8.1 De eerste ontdekkingen en de verschillen tussen honden en paarden 109
9 DE VOORDELEN VAN HET SPEUREN 113
9.1 Gezonde homeostase wordt gestimuleerd of onderhouden 113
9.2 Speuren kan in prikkelarme omgeving 114
9.3 Paarden vinden speuren fantastisch 115
9.4 Wisselende rol paard-geleider 115
Noot 118
10 DE PRAKTIJK: WAT IS NODIG TE WETEN 119
10.1 Welke geuren volgt het paard? 119
10.2 Air scenting 121
10.3 Speuren op verschillende typen ondergrond en in verschillende
weersomstandigheden 122
Noten 124
11 DE VIER PIJLERS VAN DEZE METHODE 125
Pijler 1: Het paard werkt vanaf het eerste moment alleen met de neus 125
Pijler 2: De smeller is het startpunt van het geurspoor. Er is een beloning te verdienen. 126
Pijler 3: De geur van voetstappen op de smeller en het spoor helpen het paard de beloning te vinden. 128
Pijler 4: Het paard leert eerst het volgen van een geurspoor naar de speurtas, daarna ga je over tot het vinden van vermiste personen. 129
12 WELKE MATERIALEN HEB JE NODIG? 131
12.1 De voerbeloning 131
12.2 De speurtas 134
12.3 De smeller 136
12.4 Een lange lijn 137
12.5 Een halster 139
12.6 Water 140
Noot 140
13 EEN SPOOR LEGGEN: TIPS VOOR HET BEGIN 141
13.1 Is je paard gewend aan de speurtas? 150
13.2 Is je paard gewend aan de smeller? 156
14 SPEUREN 157
14.1 Het paard is gesocialiseerd op de speurtas 161
14.2 Het paard is gewend aan de begeleider en aan de verschillende posities die hij inneemt als volger 161
14.3 Het paard is gewend aan de locatie 163
14.4 Begeleidingsvaardigheden 164
14.5 De eerste uitdagingen die je kunt tegenkomen 172
14.6 Verschillende manieren waarop een paard kan speuren 181
14.7 Het paard heeft de buit gevonden 183
14.8 Hoe kun je zien dat je paard het spoor kwijt is? 183
14.9 Speuren gebruiken om de homeostase vast te stellen 191
14.10 Hoe vaak train je? 192
Noten 195
15 HOE KUN JE SPEUREN MOEILIJKER MAKEN? 197
15.1 Ideeën voor meer uitdaging 198
16 SPEUREN TERWIJL WE HET PAARD RIJDEN 209
17 VAN SPEURTAS NAAR VERMISTE PERSONEN 211
17.1 Extra socialisatie nodig op ‘vermiste’ personen 212
17.2 Laat vermiste personen kalmerende signalen maken als dit nodig is 218
17.3 Wie opent de tas? 221
17.4 Verdere ontwikkelingen 221
18 TREAT SEARCH 227
18.1 Wat doe je eerst: geurspoor volgen of treat search? 237
Noten 237
Bijlagen 239
Bijlage 1 – Stimuli indelen in zones: vier zones en twee ladders 239
Noten 242
Bijlage 2 – Zone werkblad 243
Bijlage 3 – De Haystack-oefening 245
Bijlage 4 – Checklist 1 247
Bijlage 5 – Checklist 2 249
Bibliografie 251
Register 259
